Het mergeldorp Kanne
Het pittoreske dorpje Kanne bevind zich in het zuidoosten van Belgisch-Limburg. Het is een deelgemeente van Riemst en ligt pal aan de Belgisch-Nederlandse grens, onder de rook van Maastricht. Kanne ligt aan de Jeker en wordt in tweeën gespleten door het Albertkanaal. Het dorp ten noordoosten van het kanaal heet Neerkanne, ten zuidwesten heet Opkanne. Kanne ligt in het dal tussen de Sint Pietersberg en de Muizenberg. Reeds voor de Romeinen werd er in deze regio al mergel ontgonnen voor bemesting van landbouwgronden. Rondom de 14e eeuw kwam de ondergrondse mergelwinning op gang om te gebruiken als bouwsteen. Zo ontstonden er te Kanne kilometers aan ondergrondse gangenstelsels.
Mergel of Kalksteen?
In de volksmond wordt er gesproken over “mergelgrotten” maar technisch gezien is deze term niet correct. Mergel is eigenlijk een zachte kalksteensoort. Tevens zijn het ook geen natuurlijke grotten, maar door de mens gegraven groeves. De juiste benaming is dus “kalksteengroeve”
De mergelgrotten van Kanne
De mergelgroeve van Kanne is een van de mooiste en origineelste kalksteengroeven waar die bouwsteen ondergronds gewonnen is. Het totale gangenstelsel bedraagt maar liefst 16 kilometer. Al deze gangen zijn met eenvoudige gereedschappen als zaag, houweel en beitel door de blokbrekers uitgezaagd en gebroken voor de winning van bouwsteen. Zo ontstond een ongerept en origineel ondergronds landschap met hoge gangen, plaatselijk meer dan 8 meter. De sporen van de voormalige blokbrekers, zoals werkfronten en opschriften, zijn nog ruimschoots aanwezig.
De oude zeebodem
De kalksteen die we tegenkomen in de Grotten van Kanne is ongeveer 70 miljoen jaar geleden afgezet op de bodem van een ondiepe subtropische zee, de Krijtzee. In die Krijtzee leefden ontelbare dierlijke levensvormen, veelal opgebouwd uit een kalkskelet. Na hun dood zakten ze naar de bodem en vormden met hun kalkskelet, laagje op laagje, een tientallen meters dik sediment. Dit sediment wordt kalksteen of mergel genoemd. Het kalkgesteente is bij uitstek geschikt voor de winning van bouwsteen.
In ons fossielenmuseum maak je kennis met de voormalige bewoners van deze Krijtzee. Het pronkstuk van onze collectie is de schedel van Mosasaurus “Bartje”.
De ondergrondse kapel
Onze vrijwilligers hebben een heuse replica gemaakt van een 18e eeuwse ondergrondse kapel naar voorbeeld van de lokale ondergrondse schuilkapellen tijdens de Franse overheersing. In tijden dat het katholieke geloof verboden was dook men ondergronds om de kerkelijke rituelen uit te voeren. Tijdens je bezoek aan de grotten krijg je de kans om deze prachtige locatie in haar volle glorie te bewonderen, sfeervol verlicht door talloze kaarsen.
Grotchampignons
Begin 20e eeuw kwam de ondergrondse champignonkweek overwaaien uit Frankrijk. Door de constante temperatuur en hoge luchtvochtigheid zijn de mergelgrotten ideaal voor het kweken van champignons. Al snel groeide Riemst uit tot hoofdstad van de champignonteelt. Vanaf de jaren 1960 werd er langzaam over gestapt naar bovengrondse kwekerijen maar tot op de dag van vandaag worden er in de mergelgrotten van Kanne nog steeds grotchampignons gekweekt op ambachtelijke wijze. We zijn dan ook zeer trots op dit streekproduct dat in vele restaurants op de menukaart pronkt.
Mosasaurusbier
Het klimaat van de mergelgrotten is niet alleen gunstig voor grotchampignons maar ook om bier en wijnen te laten rijpen. Het Mosasaurusbier, dat wordt gebrouwen door Brouwerij De Dool in Houthalen-Helchteren, rust in de ondergrondse bierlagering waar het hergist op de fles. De constante temperatuur en het unieke klimaat zorgen voor een goede smaakontwikkeling met een unieke toets. Ben je benieuwd naar de smaak? Tijdens de rondleiding krijg je de kans om een glaasje Mosasaurusbier te proeven.
Grottenvlaai
Een bakker uit Kanne ontdekte al tientallen jaren geleden dat rijping van de rijstepap bij de constante temperatuur in de grot wel heel speciaal werd. De rijstevlaai die hij daarmee bereidde kreeg zo de bijnaam “Grottenvlaai” en de klanten verdrongen zich al snel rijen dik voor de bakkerswinkel van André Smets . Dat gebeurt nu nog steeds bij zijn zoon Ronald die inmiddels de zaak heeft overgenomen.
Wij geven onze bezoekers de mogelijkheid om deze overheerlijke rijstevlaai te proeven samen met ons Mosasaurusbier en Mosasaurusworst tijdens een rondleiding met aanvullende degustatie van streekproducten.
Vleermuizen
Heb je al eens vleermuizen zien fladderen door je tuin of ergens op straat? Vind je ze eng? Wil je weten wat ze eten, hoelang ze slapen of heb je nog andere vragen?
Aan de hand van wandtekeningen en een schema waarin de hele levenscyclus van vleermuizen is samengevat, vertellen onze gidsen je alle wetenswaardigheden over deze bijzondere diertjes.
